آماده سازی بستر کشت در گلخانه

ضد عفونی کردن بستر کشت در گلخانه

تعریف استریلیزاسیون:

اصطلاح استریلیزاسیون به حذف کلیه سلول‌های زنده، به ویژه میکروارگانیسم‌ها شامل باکتری‌ها، قارچ‌ها و سایر عوامل زنده که تنها با میکروسکوپ قابل مشاهده هستند، اطلاق می شود.

تعریف پاستوریزاسیون:

اصطلاح پاستوریزاسیون به حذف عوامل بیماری‌زا و بذر علف‌های هرز گفته می شود. در این حالت فقط قارچ‌ها، باکتری‌ها، حشرات و بذرهای علف‌های هرز از بین می‌روند و موجودات مفید زنده باقی می‌مانند.

به علت شرایط نیمه گرمسیری حاکم بر گلخانه(گرم و مرطوب) رشد عوامل بیماری‌زا در گلخانه خیلی زیاد است. کشت مداوم باعث گسترش بیماری‌ها می شود.

اهداف ضدعفونی بستر کشت گلخانه شامل حذف عوامل بیماری‌زا، حذف نماتدها، حذف حشرات و حذف علف‌های هرز می‌باشند.

روش‌های ضدعفونی بستر کشت گلخانه:

الف- روش ضد عفونی با بخار: این روش ارزان، ساده، سریع و موثرتر از ضدعفونی با مواد شیمیایی است. در این روش زهکشی و هوادهی خاک بهبود می‌یابد. بخار با دمای بالا باعث تشکیل مواد شبیه سیمان می شود که ذرات کوچک خاک را به هم چسبانده و ذرات بزرگ تشکیل می شود و ساختمان خاک را بهبود می‌بخشد. اگر خاک بعد از بخاردهی شخم زده شود، ذرات بزرگ خاک به ذرات ریز تبدیل شده و در نتیجه زهکشی و هوادهی کاهش می‌یابد. در این روش ورتیسیلیوم کنترل می شود.

روش کار:

آماده کردن محیط کشت: آماده کردن محیط کشت شامل نرم کردن محیط کشت جهت افزایش قابلیت نفوذ است. انتقال حرارت از منافذ بیشتر از هدایت از طریق ذرات است. مرحله بعد مرطوب کردن محیط کشت است که باعث انتقال بهتر حرارت می شود. میزان آب باید به انداره‌ای باشد که هنگام کشت محصول مورد نیاز است. رطوبت اضافی باعث افزایش هزینه می شود، چون گرمای مورد نیاز برای گرم کردن یک کیلو گرم آب 5 برابر یک کیلو خاک است. مرطوب کردن محیط کشت 2-1 هفته قبل از ضد عفونی موجب جوانه‌زنی علف‌های هرز می شود.

تولید بخار: بخار توسط دیگ بخار تولید می شود. جهت افزایش یک درجه سانتی‌گراد دمای هر یک متر مکعب محیط کشت گلخانه، به 381 کیلوژول تا 6/1 مگاژول انرژی نیاز است. هر چه دمای اولیه محیط کشت کمتر باشد، مقدار انرژی حرارتی لازم برای ضدعفونی کردن افزایش می‌یابد. برای ضد عفونی یک متر مکعب محیط کشت به 50000 کیلوکالری تا 208 مگاژول انرژی حرارتی نیاز است(هر متر مکعب محیط کشت به 96 کیلوگرم بخار نیاز دارد). بازده این روش 50 درصد است(بقیه در دیگ، لوله انتقال، دیواره سکوی کشت و پوشش به هدر می‌رود). خروج بخار از دیگ بخار نباید با فشار زیاد باشد. فشار مناسب در دیگ بخار باید 1000-700 کیلوپاسکال باشد.

توزیع بخار تولید شده به داخل بستر: بخار از طریق لوله‌های سوراخ‌داری که در زیر خاک (عمق 20-15 سانتی‌متر) یا نوعی شیلنگ‌های منفذ دار که در سطح محیط کشت قرار می‌گیرند، توزیع می شود. بخار در لوله‌ها تا 225-150 متر طول موثر است. اگر عرض بستر 90 متر باشد، یک لوله بخار و اگر عرض بستر 2/1 متر باشد دو لوله انتقال بخار نیاز دارد. می توان از لوله‌های زهکش سوراخ‌دار برای توزیع بخار استفاده نمود.

پوشاندن بستر: باید محیط کشت با پلاستیک پوشانیده شود تا بخار محبوس شود. زیر سکو باید سوراخ باشد تا بخار پس از گردش در تمام قسمت‌های محیط کشت از این سوراخ‌ها خارج گردد. اگر دیواره خارجی بستر صاف باشد، پوشش را از دیواره‌های سکو به اندازه 30 سانتی‌متر آویزان می‌کنند و نیازی به بستن آن نمی‌باشد. به محض تماس بخار با سطح داخلی پوشش، متراکم شده و آن را مرطوب می‌سازد. لایه آبی که بین سطح رویی بستر و سطح داخلی پوشش تشکیل می شود موجب چسبیدن این دو سطح شده و هنگام تزریق بخار از بلند شدن آن جلوگیری می‌کند. اگر سطح محیط کشت ناصاف باشد، لازم است پوشش روی آن با قرار دادن شیئی سنگین روی پوشش محکم شود.

مدت بخاردهی: ضد عفونی بستر معمولا در دمای 82 درجه سانتی‌گراد به مدت 30 دقیقه انجام می شود. چون اغلب باکتری‌ها و قارچ‌های مضر، بذر علف‌های هرز، نماتدها و حشرات در این دما از بین می‌روند، بنابراین بهتر است این عمل در دمای 60 درجه سانتی‌گراد به مدت 30 دقیقه انجام شود، تا به میکروارگانیسم‌های مفید که با میکروارگانیسم‌های مضر در رقابت هستند، صدمه وارد نگردد. همچنین در این دما آمونیاک کمتری آزاد می شود. اگر چه در این دما بذر علف‎های هرز از بین نمی‌رود، اما چنانچه مدت ضد عفونی بیش از 30 دقیقه به طول انجامد و محیط کشت مرطوب باشد، اکثر قارچ‎ها و باکتری‌های مضر از بین می‌روند. وقتی دمای سردترین نقطه محیط کشت به 60 درجه سانتی‌گراد رسید، به مدت 30 دقیقه به محیط کشت دمای 60 درجه سانتی‌گراد داده می شود. در طی این مدت دمای محیط کشت معمولا تا 100 درجه سانتی‌گراد(دمای بخار آب)افزایش می‌یابد.

در ضد عفونی محیط کشت سکوی کاشت، پایین‌ترین دما متعلق به آخرین نقطه نفوذ بخار است. به همین جهت باید دماسنجی در سردترین نقطه قرار داده شود. همچنین یک لوله اضافی بخار برای تزریق بخار در سردترین نقطه انتهایی قرار داده می شود. پس از ضدعفونی(30 دقیقه پس از دست‌یابی به دمای 60 درجه سانتی‌گراد) بخار قطع می شود و پوشش باید جمع شود. وقتی دمای محیط کشت به اندازه کافی پایین آمد، بستر آماده کشت است. سرعت خنک شدن محیط کشت بستگی به عمق محیط و میزان رطوبت آن دارد و حدود 8-4 ساعت به طول می‌انجامد. می توان محیط کشت ضدعفونی شده را پس از برداشتن پوشش با عبور دادن هوای خنک حاصل از دستگاه هوادهنده به مدت 30 دقیقه، بسیار سریع مورد استفاده قرار داد.

روش‌های بخاردهی:

1- بخاردهی همراه با هوادهی: شامل استفاده از بخار هوادهی شده در دمای 60 درجه سانتی‌گراد به مدت 30 دقیقه است. بعد از پاستوریزه کردن خاک در دمای 84 درجه سانتی‌گراد، عوامل بیماری‌زا به سرعت گسترش می‌یابند، چون دشمنان طببیعی آن‌ها در اثر دمای بالا از بین رفته‌اند. وقتی خاک با بخار هوادهی شده پاستوریزه می شود، موجودات مفید از بین نمی‌روند و در نتیجه گسترش بیماری کندتر است.

مزایای این روش عبارت است از:

1- انرژی مورد نیاز کمتر است.

2- موجودات بیماری‌زا از بین می‌روند.

3- موجودات مفید باقی می‌مانند و از بین نمی‌روند.

2- بخاردهی با لوله: این روش برای پاستوریزه کردن بستر خاک استفاده می شود. لوله آلومینیومی با قطر 10 سانتی‌متر با سوراخ‌هایی به قطر 6/0 سانتی‌متر و فاصله سوراخ‌ها به قطر 5/30 سانتی‌متر که قطر خاک بالای لوله 2 برابر خاک زیر لوله است، انتخاب می شود. خاک نه باید خیلی خشک و نه خیلی مرطوب باشد. خاک خشک مانند عایق عمل می‌کند و زمان زیادی برای رسیدن به دمای مورد نظر نیاز دارد. از طرفی دیگر خاک خیلی مرطوب نیاز به گرمای بیشتری برای گرم کردن آب اضافی دارد. بهترین میزان رطوبت خاک در زمان بخارهی، در حد ظرفیت زراعی است.

3- بخاردهی در ظرف: این روش برای گیاهان گلدانی استفاده می شود. محیط کشت در داخل ظروفی در بسته قرار داده می شود و بخار وارد این ظروف می شود تا به دمای مورد نظر برسد. دماسنج کنترل دما از راه دور داخل محیط کشت قرار داده می شود تا دما کنترل شود. بعد از بخاردهی باید محیط کشت را سرد کرد و محیط کشت بلافاصله قابل استفاده است.

ضد عفونی خاک با بخار آب در ظرف دهان باز: ابتدا خاک در ظرف دهان باز قرار داده می شود و سپس خاک مرطوب می‌گردد. آنگاه با ایجاد شعله آتش در زیر ظرف حرارت داده می شود. پاستوریزه کردن با بخار آب ایجاد شده و نیز حرارت انجام می شود. طی پاستوریزاسیون کردن خاک به هم زده می شود. د راین روش خاک مستقیما با حرارت تماس پیدا نمی‌کند.

مشکلات پس از بخاردهی:

1- مسمومیت منگنز: در خاکهای غنی از منگنز در اثر ضدعفونی با بخار، منگنز محلول و قابل جذب خواهد شد که باعث مسمومیت منگنزی می شود. بنابراین رعایت زمان 30 دقیقه الزامی است. زیادی منگنز در گیاه باعث سوختگی نوک برگ مسن و در خاک مانع جذب آهن توسط ریشه می شود، این موارد مشکل کمبود آهن ناشی از زیادی منگنز قابل جذب در محیط است.

2- مسمومیت آمونیوم: اگر محیط کشت غنی از نیتروژن باشد در اثر بخار آمونیوم به مدت چند هفته خیلی زیاد خواهد شد و ایجاد مسمومیت می‌کند. معمولا ماده آلی نیتروژن‌دار در اثر عمل باکتری‌های آمونیاک‌ساز تبدیل به آمونیوم شده و آمونیوم تولیدی توسط باکتری‌های نیترات‌ساز تبدیل به نیترات می شود. نیترات در خاک شسته شده و معمولا مسمومیتی در خاک ایجاد نمی‌کند. در حین ضدعفونی کردن جمعیت هر دو نوع میکروارگانیسم کاهش می‌یابد. در این مدت گیاهان در معرض مسمومیت آمونیومی قرار می‌گیرند.

علائم مسمومیت آمونیومی عبارتند از:

1- رشد گیاهان متوقف می شود.

2- نوک گیاهان کج می شود.

3- به ریشه‌ها صدمه وارد می شود.

برای رفع مسمومیت آمونیومی، باید آمونیوم اضافی توسط آبیاری شسته شود.

شکل 1- روش ضد عفونی با بخار

ب- ضد عفونی با مواد شیمیایی

در صورت مقدور نبودن استفاده از بخار و سایر روش‌ها، از مواد شیمیایی استفاده می شود. محیط کشت باید شخم خورده باشد و دارای رطوبت 80-40 درصد ظرفیت زراعی باشد. دمای بستر باید حدود 24-18 درجه سانتی‌گراد بوده و خاک پس از تیمار با مواد شیمیایی با پلاستیک پوشش داده شود.

معایب ضدعفونی با مواد شیمیایی:

1- در موقع وجود گیاه امکان پذیر نیست و کشت در تمام سطح یا در بسترهای اطراف باید متوقف شود.

2- محیط کشت 3-2 هفته غیر قابل استفاده است.

3- بعضی مواد شیمیایی باعث مسمومیت در برخی گیاهان می شوند.

4- هزینه در واحد سطح در مقایسه با بخار بیشتر است.

5- برای افراد شاغل در محل ضدعفونی، مسمومیت ایجاد می‌کند.

انواع مواد شیمیایی مورد استفاده برای ضد عفونی بستر کشت گلخانه:

1- متیل بروماید: متیل بروماید گازی بی بو، بی رنگ و فوق‌العاده خطرناک برای انسان است. متیل بروماید تحت فشار به صورت مایع و پس از آزاد شدن به گاز تبدیل می شود. متیل بروماید عوامل بیماری‌زا(به جز ورتیسیلیوم)، حشرات، نماتدها و بذر علف‌های هرز را از بین می‌برد. قبل از استفاده محیط کشت باید نرم شود تا قابلیت نفوذ افزایش یابد. رطوبت محیط کشت باید در حد نیاز محیط کشت باشد. دمای محیط کشت باید بالاتر از 16 درجه سانتی‌گراد باشد. بیشینه ارتفاع محیط کشت باید 30 سانتی‌متر باشد. میزان مصرف متیل بروماید 640-360 گرم بر متر مکعب توده محیط کشت یا 70-60 گرم در متر مربع است. بستر باید با پلاستیک پوشانده شود و کناره‎های پوشش با ریختن خاک و یا اجسام سنگین محکم شود. اگر محیط کشت 15 درجه سانتی‌گراد یا بیشتر باشد مدت ضدعفونی 24 ساعت و 24 ساعت هوادهی و 3 روز بعد قابل کشت است و اگر دمای بستر 10 درجه سانتی‌گراد باشد، مدت ضدعفونی 48 ساعت و 48 ساعت هوادهی و 3 روز بعد قابل کشت است. هوادهی بسته به دما، آبیاری و نوع آن 2 هفته طول می‌کشد و پس از آن آماده کشت است.

متیل بروماید را نباید در گیاهان حساس به برم استفاده کرد. گیاهان حساس شامل گل کلم، مریم گلی، میخک و گل میمون می‌باشند که در این موارد باید محیط کشت کاملا هوادهی شود.

روش مصرف متیل بروماید:

1- قرار دادن سیلندر حاوی سم در بیرون پوشش و هدایت گاز با شیلنگ به داخل بستر کاشت می‌باشد.

2- قرار دادن قوطی زیر پوشش و سوراخ کردن قوطی با فشار دست می‌باشد.

2- کلروپیکرین(گاز اشک آور): کلروپیکرین به صورت مایع می‌باشد. مصرف آن به مراتب مشکل‌تر از متیل بروماید، ولی قیمت آن ارزان‌تر است. چون به محیط کشت نفوذ کرده تبدیل به بخار شده و برای بافت‌های زنده گیاهان بسیار سمی است و نباید در گلخانه حاوی گیاه مصرف شود. میزان مصرف آن 5/5 کیلوگرم در 8/92 مترمربع یا در هر مترمکعب توده محیط کشت 180-148 سانتی‌متر مکعب می‌باشد. بستر به مدت 24 ساعت با پلاستیک پوشانده می شود یا چند سانتی‌متر قشر فوقانی به مدت 3-2 روز خیس می شود. گاهی با آبیاری بارانی سطح را آبیاری مرطوب می‌کنند. دمای محیط کشت باید در محدوده 21-5/15 درجه سانتی‌گراد باشد. محیط کشت باید نسبتا مرطوب باشد. مدت زمان تیمار 3-1 روز و زمان لازم پس از ضدعفونی 21-10 روز می‌باشد. با این سم آفات، بیماری‌ها و بذر بعضی از علف‌های هرز و اغلب قارچ‌ها از جمله ورتیسیلیوم از بین می‌روند. چون متیل‌بروماید بی رنگ، بی بو و بی مزه است و قابل تشخیص نیست، به آن گاز اشک آور یا کلروپیکرین اضافه می‌کنند تا هشداردهنده خوبی باشد. این مخلوط باعث کنترل حشرات، نماتدها و بذر علف‌های هرز می شود. این مخلوط به میزان 8/1 کیلوگرم در 28/9 مترمربع به مدت 24 ساعت مورد استفاده قرار گیرد، باعث حذف همه باکتری‌ها و قارچ‌ها می شود. در زمان تیمار باید روی بستر پوشش داده شود و پس از 14-10 روز هوادهی قابل استفاده است. مخلوط این دو ماده(متیل‌بروماید و کلروپیکرین) بهتر از مصرف آن‌ها به تنهایی است، این ماده برای انسان فوق العاده خطرناک است.

3- واپام: واپام کاربامات مایع و محلول در آب است. این سم علف‌های هرز در حال جوانه‌زنی، قارچ‌ها و حتی در شرایط خوب نماتدها را از بین می‌برد. ضد عفونی بستر بذر با 1000 سانتی‌متر مکعب در 10 متر مربع صورت می‌گیرد. در سطح محیط کشت پخش می شود. پس از ضدعفونی تا 15 سانتی‌متر محیط کشت را آبیاری می‌کنند تا واپام محبوس شود. یک هفته بعد آن را کاملا به هم زده و دو هفته بعد آماده کشت خواهد بود. خطر آن برای انسان نسبتا کم است ولی از استنشاق گاز یا ریختن محلول روی دست باید خودداری شود. در دمای 32-10 درجه سانتی‌گراد موثر است. محیط کشت ضدعفونی شده با واپام هر هفته نیاز به هوادهی دارد. گاز حاصل برای گیاه سمی است، بنابراین در گلخانه دارای گیاه قابل استفاده نیست.

4- فرمالین: فرمالین دارای 40 درصد فرم‌آلدیید است. قارچ‌کش و باکتری‌کش و از بین برنده علف‌های هرز بوده، ولی بر نماتدها و حشرات تاثیری ندارد. بیشتر برای ضدعفونی خاک جهت کاشت بذر به کار می‌رود. محل ضدعفونی شده را به مدت 24 ساعت می‌پوشانند و پس از خشک شدن محیط کشت و خارج شدن هوا قابل استفاده است. فرمالین در گلخانه حاوی گیاه نباید مصرف شود.

شکل 2- ضدعفونی با مواد شیمیایی

ج- ضدعفونی با خورشید

ضد عفونی خاک با بخاردهی یا تدخین به وسیله متیل‌بروماید، کلروپیکرین و ... موثرترین روش برای کنترل بیماری‌های خاکزاد در اغلب سبزی‎ها و گیاهان زینتی حساب می شود. بخاردهی به دلیل هزینه زیاد تنها برای برخی گیاهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربرد مواد تدخینی در خاک نیز به دلیل اثرات نامطلوب در انسان و حیوانات و بر جای گذاشتن بقایای سمی در خاک و هزینه بالا، اغلب نامطلوب است.

ضدعفونی خاک با خورشید، بسیاری از عوامل بیماری‌زای خاکزاد و آفات را کنترل می‌کند. در این روش، انرژی حرارتی-تابشی خورشید را به دام می‌اندازد و از این طریق موجب تغییرات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی در خاک می شود. در طول یک دوره 2 تا 8 هفته‌ای در طول ماه‌های گرم تابستان، پلاستیک پلی‌اتیلنی شفافی روی خاک مرطوب قرار می‌گیرد و دمای خاک در زیر پوشش پلاستیک به میزان کشنده برای اغلب عوامل بیماری‌زای گیاهی خاکزاد، بذر علف‌های هرز، نماتدها و برخی آفات خاکزی افزایش می‌یابد. ضدعفونی خاک با خورشید همچنین تغذیه گیاهی را به وسیله افزایش قابل دسترسی نیتروژن و دیگر مواد غذایی ضروری افزایش می‌دهد. ضدعفونی خاک با خورشید فرآیندی است که در آن دمای خاک به اندازه کافی برای کشتن حشرات، ارگانیزم‌های بیماری‌زا و بذر علف‌های هرز موجود در خاک، بالا برده می شود. ضدعفونی خاک با خورشید به دلیل این که موجب کاهش مصرف آفت‌کش‌ها می شود، می تواند برای محیط زیست مفید باشد. در مناطق گرم و خشک و نیمه گرمسیر ضدعفونی خاک با خورشید موفقیت آمیز است، چون گرما از نور خورشید گرفته می شود، ولی این روش در مناطق سایه‌دار یا با شرایط آب و هوای ابری، موفق نمی‌باشد.

روش کار ضدعفونی با خورشید: منطقه‌ای که قرار است در آن ضدعفونی انجام شود باید هموار و عاری از علف‌های هرز، باقیمانده گیاهان و کلوخه‌های بزرگ باشد. تا پلاستیک را از روی زمین بلند نکنند. بیشینه گرم شدن خاک وقتی است که پلاستیک نزدیک خاک قرار گیرد. بنابراین باید از ایجاد حفره‌های هوا به‌وسیله کلوخ‌های بزرگ ممانعت شود. لازم است به خوبی شخم زده و نرم شود. این عملیات منجر به نفوذ عمیق و یکسان آب برای نگهداری رطوبت خاک در مدت ضدعفونی خاک با خورشید می شود. رطوبت موجب افزایش هدایت گرمایی خاک می شود و حساسیت میکروارگانیزم‌های خاک را به گرما افزایش می‌دهد.

ورقه‌های پلاستیک شفاف به ضخامت 4-1 میل(1/0-025/0 میلی‌متر) با زیر خاک کردن لبه‌هایشان در اطراف ناحیه تیمار شده محکم می شوند. برای جلوگیری از ایجاد حفره‌های هوا که فرآیند گرم شدن خاک را کند می‌کنند، باید بین صفحات پلی‌اتیلن و سطح خاک کمی فضا وجود داشته باشد. سپس خاک زیر پلاستیک با وارد کردن خروجی یک لوله یا شیلنگ زیر یک انتهای صفحه پلاستیک خیس می شود. اگر این روش خیساندن عملی نباشد، می توان خاک را قبل از پهن کردن پلاستیک آبیاری کرد، اما باید برای جلوگیری از هدر رفتن آب هر چه سریع‌تر اقدام به پهن کردن پلاستیک نمود. برای گرم کردن بیشتر قسمت عمیق خاک، پلاستیک 6-4 هفته در محل رها می شود. سپس باید پلاستیک را برداشت تا خاک خشک شود. خاک استریل می تواند بلافاصله استفاده شود یا برای مصارف بعدی روی آن پوشش پلاستیک کشیده شود.

زمان ضدعفونی خاک با خورشید: گرم‌ترین دمای خاک زمانی حاصل می شود که طول روز بلند، دما بالا و آسمان صاف ‌باشد.

میزان رطوبت مورد نیاز خاک: برای افزایش تاثیر ضدعفونی خاک با خورشید، خاک باید مرطوب باشد، زیرا رطوبت باعث می شود تا موجودات زنده که در مرحله استراحت و سکون هستند از نظر متابولیکی فعال شده و مقاومت کمتری در برابر دمای بالا نشان دهند و به گرما حساس‌تر شوند و از طرفی رطوبت قابلیت هدایت حرارت را در خاک افزایش می‌دهد و موجب هدایت سریع‌تر و عمیق‌تر حرارت به داخل خاک می شود.

مدت زمان پوشاندن خاک: اغلب آفت‌های خاکزاد و عوامل بیماری‌زای گیاهی در دماهایی بین 40 و 60 درجه سانتی‌گراد از بین می‌روند. هر چه مدت زمان گرم شدن خاک بیشتر باشد، کنترل بهتری حاصل می شود. پوشاندن طولانی مدت موجب افزایش فرصت برای فعالیت مکانیزم‌های کنترل بیولوژیکی می شود. معمولا 6-4 هفته تیمار در آفتاب کامل در طول تابستان بهترین زمان است.

مزایای ضدعفونی خاک با خورشید: ضدعفونی خاک با خورشید طیف وسیعی از آفات خاک را کنترل می‌کند. موجودات زنده یک دامنه مقاومت حرارتی دارند که خارج از آن، کشته می شوند. علف‌های هرز یکساله که در دمای متوسط (35-15 درجه سانتی‌گراد) فعال هستند، به تغییر دمای ضدعفونی خاک با خورشید حساس می‌باشند. باکتری‌های خاکزاد، مقاومت زیادی به گرما دارند.

اثر ضدعفونی خاک با خورشید بر افزایش رشد گیاهان: در خاک‌های ضدعفونی شده با خورشید در مقایسه با ضدعفونی نشده، گیاهان اغلب سریع‎تر رشد می‌کنند و عملکردشان افزایش می‌یابد.

تلفیق ضدعفونی خاک با خورشید با کنترل شیمیایی:

ضدعفونی خاک با خورشید توام با قارچ‌کش‌هایی نظیر متام‌سدیم به خوبی تدخین با متیل‌بروماید می‌باشد. کاربرد توام ضدعفونی خاک با خورشید با متیل‌بروماید یا متام‎سدیم منجر به کوتاه شدن طول دوره و کنترل بهتر بیماری می شود.

ضدعفونی خاک با خورشید توام با علف‌کش‌ها، برای کنترل علف‌ها مناسب می‌باشند.

آبیاری قبل از پهن‌کردن پوشش پلاستیکی، روش معمول انجام ضدعفونی خاک با خورشید است. در ضدعفونی خاک با خورشید توام با متام‌سدیم مواد تدخین کننده به آب آبیاری افزوده می شود. در کاربرد توام با متیل‌بروماید، مواد تدخین کننده در جاهای مناسبی از خاک مصرف می شود و سه روز بعد زیر پلاستیک آبیاری می شود.

مزایای ضدعفونی خاک با خورشید

1- جمعیت برخی از ارگانیزم‌های مفید با ضدعفونی خاک با خورشید افزایش می‌یابد.

2- میزان برخی باکتری‌های مفید، در مدت ضدعفونی خاک با خورشید کمی کاهش می‌یابد، اما دوباره به سرعت کلونی تشکیل می‌دهند.

3- هزینه ضدعفونی خاک با خورشید، کمتر از روش تدخینی متیل‌بروماید و یا متام سدیم می‌باشد.

4- ضدعفونی خاک با خورشید، سبب افزایش رشد، حاصلخیزی خاک، افزایش تولید و افزایش کیفیت محصول می شود.

معایب ضدعفونی خاک با خورشید

1- به زمان طولانی (1 یا 2 ماه) نیاز دارد.

2- باید در فصل تابستان انجام شود.

3- پلاستیک‌ها در اثر طوفان، باد و حیوانات پاره می شوند.