سیستم گرمایشی گلخانه
کنترل دمای گلخانه
کنترل دمای گلخانه بسیار مهم است و با رشد گیاه رابطه مستقیم دارد. در گلخانهها به دمای شبانه اهمیت بیشتری داده می شود. مقدار دمای لازم بستگی به نوع گیاه دارد.
دمای روزانه گلخانه در روزهای ابری، باید 3 درجه و در روزهای آفتابی 6 تا 9 درجه سانتیگراد بیشتر از دمای شبانه باشد. دما بر روی اعمالی مانند فتوسنتز، تنفس، تشکیل اسیدهای آمینه و پروتئین، تبخیر و تعرق، رشد و نمو گیاهی، گل‌دهی و رنگ برگ گیاهان درون گلخانه تاثیر دارد.
در تمامی گلخانه ها، وجود تجهیزات لازم برای حرکت و جابجایی هوا، در جهت کنترل دما و رطوبت الزامی میباشد. بدین منظور عموما از هواکشهای سقفی استفاده می شود. هواکشهای دیوارهای در مساحتهای کمتر و هواکشهای ترموستاتی در مساحتهای بیشتر در گلخانه مورد استفاده میباشد.
امروزه برای تامین گرما در زمستان از سیستم حرارت مرکزی یا شوفاژ استفاده می شود. در این سیستم لوله های آب گرم با قطرهای مختلف در مناطق مختلف گلخانه مانند سقف، اطراف دیواره، کف گلخانه، زیر سکوها و ... نصب شده و گرمایی یکنواخت در سطح گلخانه پخش می شود. در این روش، آب گرم در صفحات مشبک جاری شده و به وسیله بادبزنهای قوی که در پشت صفحات قرار دارند، هوای گرم را به داخل گلخانه میفرستند.
حرارت خورشیدی:
در طول روز پوشش گلخانه با جذب تابش خورشید به صورت نور و امواج الکترومغناطیسی (با طول موج 5/2 – 38/0) انرژی و گرمای لازم را به گیاهان، خاک و سایر اشیای موجود در گلخانه میرساند و در طول شب این انرژی جذب شده با طول موجهای بلندتری (35-5 میکرون) از اشیا و گیاهان موجود در گلخانه ساطع می شود. اگر پوشش گلخانه از جنس پلیاتیلن باشد، این امواج از محیط گلخانه خارج شده و دیگر در دسترس نمیباشد اما اگر پوشش از جنس شیشه باشد این امواج توانایی خروج از شیشه را نداشته و منعکس می شوند. به این پدیده اثر گلخانهای گفته می شود. بنابراین حرارت خورشید در روزهای گرم در اثر پدیده اثر گلخانهای پاسخگوی دمای گلخانه میباشد اما در فصل زمستان به علت ابری بودن هوا تولید کننده ملزم به استفاده از سیستمهای حرارتی میباشد.
.png)
شکل 1- سیستم گرمایشی تابشی
سیستم گرمایی گلخانه
سیستم گرمایی در گلخانه باید دو ویژگی مهم داشته باشد:
1- ایجاد حرارت مورد نیاز در سردترین شب سال
2- پخش یکنواخت حرارت در سراسر گلخانه به منظور کاهش بیماری، رشد مناسب گیاهان، افزایش کارایی حرارت
انواع منابع حرارتی در گلخانه:
برای تامین منبع انرژی حرارتی باید به نوع سوخت، قابلیت دسترسی، فصل سال، هزینه انتقال و ... توجه نمود. به عنوان مثال استفاده از الکتریسیته در گلخانه های تجاری مرسوم نبوده و چوب نیز در اکثر موارد مورد استفاده نمیباشد. در فصل سرد تامین انرژی بسیار مهم بوده و تولید کننده باید یک منبع سوخت اضافه در صورت قطع یا عدم دسترسی منابع سوختی، در نظر داشته باشد. هزینه انتقال نیز یک فاکتور مهم در تامین منبع حرارتی میباشد چون یک سوخت ارزان با یک هزینه انتقال زیاد تفاوتی با سوخت گران قیمت نخواهد داشت بنابراین تولید کننده با توجه به تمامی موارد ذکر شده بهترین منبع سوختی را انتخاب میکند.
گرم کردن گلخانه با اشعه خورشید:
استفاده از نور خورشید یکی از روشهای ساده و ارزانقیمت در تامین گرمای مورد نیاز گلخانه میباشد. در این روش انرژی خورشید توسط آب یا قلوه سنگ ذخیره شده و به مرور در اختیار گیاه قرار میگیرد. در سیستمی که آب به عنوان منبع ذخیره گرما تعبیه شده استفاده از تانک آب، سیستمهای لولهکشی و مبدلهای حرارتی ضروری است اما سیستم ذخیره گرما توسط قلوه سنگ از تجهیزات کمتری برخوردار میباشد. لازم به ذکر است این سیستم به تنهایی پاسخگوی حرارت موردنیاز گلخانه نبوده و در کنار سیستم های دیگر مورد استفاده میباشد.
وزش باد نیز می تواند هوای گلخانه را تغییر داده و اختلاف 5 تا 10 درجه سانتیگراد در گلخانه ایجاد کند. به طوری که انتهای رو به باد گلخانه 10 درجه سانتیگراد سردتر از انتهای دیگر گلخانه باشد.
تولید گرما
منبع حرارتی به دو دسته مرکزی و موضعی طبقهبندی می شود.
1- حرارت مرکزی:
در این روش یک یا چند دیگ بخار در یک محل مستقر شده و از طریق لوله، بخار آب یا آب داغ به نقاط مختلف گلخانه انتقال داده می شود.
مزایا:
1- این روش مناسب گلخانه هایی با مساحت 4000 متر مربع میباشد (باید تناسبی بین دیگ بخار و فضای گلخانه وجود داشته باشد).
معایب:
1- بالا بودن هزینه راهاندازی و تاسیس
2- گرمای زیادی صرف گرم کردن دیگ بخار و لوله‌کشیهای مربوط به آن شده تا گرمای گلخانه به صورت مطلوب تامین شود.
.png)
شکل 2- سیستم گرمایشی مرکزی
الف- روش گرم کردن گلخانه با آب گرم
زمانی که دمای یک گرم آب کاهش پیدا کند، یک کالری گرما آزاد میکند. این قانون فیزیک، پایه و اساس این روش میباشد. این روش مناسب گلخانه هایی با مساحت کمتر از 1500 متر مربع میباشد. دمای گرم حدود 82 درجه سانتیگراد میباشد(دما در داخل گلخانه باید 95 درجه سانتیگراد باشد).
دیگ انتخاب شده باید توانایی تولید بخار نیز داشته باشد. با کاهش مقدار آب درون دیگ، بخار لازم تولید می شود. این بخار علاوه بر تامین گرما، در جهت پاستوریزه کردن و ضدعفونی خاک و ظروف کاشت نیز استفاده می شود. در زمان تولید بخار تاسیسات گرمایشی گلخانه باید خاموش باشد پس تولید بخار فقط در اواخر بهار، تابستان و اوایل پاییز، که نیازی به تاسیسات گرمایشی وجود ندارد، امکان‌پذیر است. دو نوع دیگ وجود دارد:
1- دیگ با لوله‌ای که شعله در آن قرار میگیرد که در این روش هوای گرم در لوله ها فشرده شده و آب اطراف خود را گرم میکند.
2- دیگ با لوله‌ای که آب در آن قرار دارد و در این روش، آب در لوله ها جریان داشته و گرمای آن اطراف را گرم میکند.
مزایا
1- به علت ظرفیت گرمایی ویژه آب (دیر گرم شدن و دیر سرد شدن) دما در این روش ثبات بیشتری نسبت به روش بخار آب داغ داشته و اگر مشکلی در دیگها ایجاد شود تا مدت زمان نسبتا طولانی از یخ زدن گلخانه جلوگیری می شود.
معایب
1- مصرف بسیار زیاد آب
2- لزوم وجود پمپ جهت ایجاد جریان آب
3- نیازمند فشار بالا (تقریبا یک کیلوگرم بر سانتیمتر مربع)
4- هزینه بیشتر نسبت به روش بخار آب داغ
ب- روش گرم کردن گلخانه با بخار آب
برای گلخانه هایی با مساحت پوشش 1500 مترمربع یا بیشتر مناسب است. اگر یک گرم بخار آب‌جوش 100 درجه سانتیگراد به یک گرم آب‌جوش 100 درجه سانتیگراد تبدیل شود، 504 کالری گرما ایجاد میکند و پس از آن با کاهش هر یک درجه سانتیگراد دمای آب، 252 کالری گرما آزاد می شود. در این روش دمای آب به 100 درجه سانتیگراد یا بیشتر می‌رسد و بخار آب تولید شده با فشار به لوله های توزیع کننده وارد می شود. با سرد شدن بخار، آب حاصل با پمپ به مخزن برگردانده و مجددا گرم می شود. در گلخانه های کوچک‌تر فشاری که در محل دیگ به بخار وارد می شود 7/0 -2/0، در گلخانه های بزرگ‌تر 4 یا بیشتر و در گلخانه های بسیار بزرگ این فشار به 8 اتمسفر می‌رسد. سیستم بخار در گلخانه های تک واحدی نیز مورد استفاده است. این روش شبیه رادیاتور اتومبیل بوده و شامل یک پنکه که هوای سرد را به داخل سیستم می‌کشد و هوای گرم شده در سراسر گلخانه توزیع می شود.
مزایا
1- حجم آب مصرفی نسبت به روش قبل کمتر است.
2- دیگ بخار کوچک‌تری مورد نیاز است.
3- هزینه لولهکشی و سایر هزینه ها نسبت به روش آب گرم کمتر است.
معایب
1- نسبت به روش آب گرم به مراقبت بیشتری نیاز دارد.
2- در صورت قطع بخار، لوله ها فورا سرد و حرارت گلخانه یک مرتبه کاهش می‌یابد.
2- روش گرم کردن موضعی
در گلخانه های پلاستیکی که به صورت موقت احداث شده یا در زمان‌های خاصی از سال از این روش استفاده می شود.
مزایا
1- روش گرم کننده مرکزی مقرون به صرفه نمیباشد و بهتر است از سیستم موضعی استفاده شود.
2- هزینه اولیه آن کم است.
معایب
1- در این روش بخاری در نقاط مختلف درون گلخانه قرار داده شده و فقط محیط اطراف خود را گرم میکند.
از جمله این بخاری‌ها می توان به بخاری منفرد یا تراکمی اشاره کرد. این نوع از بخاری دارای مخزن دو جداره بوده و در یک طرف مخزن مشعل و در طرف دیگر پنکه قرار دارد. پنکه هوای سرد گلخانه را به فضای بین دو جداره کشیده و این هوا پس از گرم شدن از قسمت دیگر با فشار خارج می شود. در انواع افقی بخاری منفرد هوای گرم به صورت افقی توزیع شده و تعداد بخاری مورد نیاز کمتر بوده ولی اندازه آن بزرگ‌تر میباشد. هزینه اولیه و مخارج نصب نیز کمتر است. در این روش مشکل اختلاف دما بین قسمتهای بالایی و پایینی وجود ندارد و از خشک شدن خاک نیز جلوگیری می شود.
در روش عمودی هوای گرم شده به صورت عمودی خارج می شود. هوا از حاشیه گلخانه به درون کشیده شده و به سمت پایین و کف گلخانه فرستاده می شود. ارتفاع بخاری بیش از قد انسان و فاصله بخاری‌ها به اندازه عرض گلخانه است، چون هر بخاری فضای مربع شکلی به اندازه عرض گلخانه را گرم میکند. یکی از معایب بخاری عمودی اختلاف دما بین قسمتهای بالایی و پایینی گلخانه و خشکی خاک است. برای سوخت کامل به گاز اکسیژن نیاز است بنابراین برای تامین هوای تازه جهت احتراق سوخت،هوای تازه توسط لوله هایی وارد گلخانه می شود. به منظور جلوگیری از ورود موش و حیوانات کوچک به داخل لوله باید دهانه آن را با تور فلزی پوشانده شود. دود حاصل از بخاری توسط لوله هایی که به محفظه درونی بخاری متصل است به بیرون هدایت می شود. لوله دودکش به طور مستقیم از سقف گلخانه به بیرون فرستاده می شود. بیشینه ارتفاع دودکش از بالاترین ارتفاع گلخانه 76 سانتیمتر و حد مطلوب آن بین 37-24 سانتیمتر است تا جریان هوا به خوبی صورت گرفته و دود مجدد وارد گلخانه نشود.
حداقل فاصله بین دودکش و اجزای درون گلخانه حدودا 25 سانتیمتر میباشد. برخی گلخانه‌داران تصور میکنند دی اکسید حاصل از احتراق به فتوسنتز گیاه کمک میکند، بنابراین دود گلخانه را به بیرون هدایت نمی‌کنند، تا دی اکسید کربن در گلخانه افزایش یابد ولی این تصور اشتباه بوده چون در اثر احتراق، گازهای دیگری نیز علاوه بر دیاکسید کربن هم تولید شده که برای انسان و گیاهان مضر هستند، بنابراین حتما باید دود بخاری به بیرون گلخانه فرستاده شود. در صورت جداکردن و یا خاموش کردن مولد حرارتی، می توان از این روش به عنوان دستگاه تهویه استفاده نمود (فن جت). اگر پنکه دستگاه با هوای آزاد در ارتباط باشد، می تواند به نحو موثرتری در خنک کردن گلخانه مورد استفاده قرار گیرد.
بخاریهای همرفتی (انتقالی)
این بخاری‌ها ارزان بوده و در آن از چوب، زغال، سنگ، نفت و گاز برای احتراق استفاده می شود.
در این بخاری‌ها دودکش همانند مبادله کننده گرما عمل کرده و گرما را از بخارات داخل لوله به هوای گلخانه منتقل میکند. زانوهای لوله ها با نوار نسوز و ضد آتش پوشانده می شوند تا دود وارد گلخانه نشود. طول لوله دودکش کافی است تا بخارات پیش از خروج از گلخانه خنک شوند. در این روش وجود پنکه الزامی بوده تا دود به بیرون رانده شود و مکش منفی در داخل سیستم ایجاد شود.
سوختن کامل باعث تولید آب و دی اکسید کربن می شود، در حالی که سوختن ناقص منجبر به تولید اتیلن شده و باعث کج شدن یا پیچیدگی ساقه، باریک شدن برگ‌ها و سقط جوانه می شود. زغال، نفت و گاز دارای گوگرد هستند و در اثر سوختن دی اکسید گوگرد تولید میکنند و در نهایت در اثر اکسیده شدن این ماده، اسید سولفوریک تولید می شود و این اسید موجب سوزاندن سلول‌ها، ایجاد نقاط زرد کوچک روی برگ‌ها و در شرایط حاد منجر به مرگ کامل برگ می شود.
بخاریهای تابشی با انرژی پایین (بخاری تابشی مادون قرمز کم انرژی)
در این روش هدف گرم کردن گیاهان است نه محیط گلخانه. مزیت عمده این روش مصرف کمتر انرژی (50-30 درصد ذخیره سوخت) میباشد. این روش شامل چندین لوله تابش کننده بوده که در طول گلخانه کشیده و صفحات منعکس کننده که در بالای لوله ها و در ارتفاع 7/3- 8/1 متری بالای گیاهان قرار می‌گیرند. صفحات منعکس کننده (آلومینیومی) کلیه اشعه‌ها را به سمت پایین و به طرف گیاهان هدایت میکند و گرمای یکنواخت در تمام فضا منتشر می شود. پرتوهای مادون قرمز تولید شده در مسیری مستقیم و با سرعت نور حرکت میکنند و بی‌درنگ به گرما تبدیل می شود. این تابش در مسیر خود هوا را گرم نمی‌کند، بلکه پس از آن که اشیایی مانند گیاهان، کفپوش‌ها، و سکوهای کاشت گرم شدند، این اشیا با انعکاس گرما موجب گرم شدن هوای اطراف می شوند. دمای هوا در این روش 4 درجه سانتیگراد خنک‌تر از گلخانه‌های سنتی است (با پوشش گیاهی یکسان).
در سیستم سنتی ابتدا هوا گرم می شود و سپس هوا گیاه را گرم میکند، در نتیجه دمای هوا در شب بیشتر از گیاهان است که باعث میعان و ایجاد قطرات آب بر روی گیاهان می شود، اما در این روش معیان کمتری صورت گرفته و باعث کمتر شدن بیماریهای گیاهی می شود.
بخاری گازی
احتراق ناقص باعث تولید مواد سمی مضر برای گیاه می شود که از جمله این مواد می توان به مونواکسید کربن، دی اکسید گوگرد، اکسید نیتریک و اتیلن اشاره کرد. برای سوختن کامل نیاز به اکسیژن است و مقدار اکسیژن به‌ویژه در اوایل صبح و بعد از یک شب سرد که بیشتر اکسیژن گلخانه توسط بخاری مصرف شده، بسیار پایین است بنابراین در این ساعات سوختن ناقص رخ میدهد. استفاده از سوخت گازی در گلخانه بیشتر در روش گرمایشی مرکزی (شوفاژ آب گرم) و همچنین کوره‌های هوای گرم مرسوم بوده و بخاری معمولی گازی جهت گرم کردن گلخانه کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند و بیشتر در گلخانه‌های کوچک و فانتزی کاربرد دارد.
مزایا
1- ساده است.
2- هزینه وسایل آن کم است.
معایب
1- نیاز به پنکه جهت توزیع هوای گرم دارد.
2- احتمال تولید گازهای سمی وجود داشته بنابراین هوای گلخانه نیاز به تهویه مداوم دارد. (دریچه‌هایی برای ورود هوای تازه مورد نیاز است).
3- 80-70 درصد حرارت این بخاری‌ها در گرم کردن گلخانه موثر بوده و 20-10 درصد باقیمانده به دلیل تهویه به هدر می‌رود.
.png)
شکل 3- بخاری گازی
بخاری نفتی
استفاده از این نوع بخاری‌ها در گلخانه چندان مرسوم نمیباشد و فقط در بعضی گلخانه‌های کوچک و سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کوره هوای گرم با سوخت گازوییل
کوره هوای گرم با قدرت حرارتی 300000-80000 کیلوکالری در ساعت، راندمان حرارتی بالایی داشته و با پرتاب هوای گرم در گلخانهها قابل استفاده میباشد. سوخت مورد استفاده گازوییل است که با تغییر مشعل آن می توان از گاز نیز استفاده کرد.
وسایل و تجهیزات مورد نیاز روش حرارتی کوره هوای گرم در انواعی که دارای یک کوره حرارتی 5/2 متری مشعل 80000 کیلوکالری در ساعت، یک عدد پنکه با قاب 70 سانتیمتر، ترموستات، کانال هوای گرم و یک عدد کوره 5/3 متری با مشعل 120000 کیلوکالری در ساعت، دو پنکه با قاب 70 سانتیمتر و کانال انتقال هوای گرم در طرفین هستند، میباشد که تمامی این وسایل در بازار ایران موجود می‌باشند.
توزیع گرما
در سیستمهای گرمایشی پخش گرما باید یکنواخت صورت گیرد و دمای نزدیک گیاه پایدار باشد چون اختلال در پخش گرما موجب تنش در گیاهان شده و آنها را دچار شوک میکند. اگر گرما به صورت اصولی توزیع شود این تنشها کاهش یافته و گرما در قسمتهای مختلف گلخانه هدر نمیرود. توزیع گرما به دو صورت انجام می شود:
الف- توزیع طبیعی
دمای هوا در جاهای مختلف متفاوت است. مسئله مهم پس از تولید گرما، انتقال آن با کمترین تلفات به گلخانه و توزیع یکنواخت در اطراف گیاهان است. سیستم گرمایش گلخانه طوری طراحی می شود تا از نیروهای طبیعی برای حرکت هوا استفاده شود. هوا توسط فرایند طبیعی همرفت حرکت میکند. یعنی هوا زمانی که گرم می شود بالا رفته و وقتی دمای آن کاهش یابد، پایین می‌آید. در این روش پنکه‌ها به حرکت هوا کمک میکنند. لوله‌ها باید طوری در گلخانه نصب شوند که تا حد امکان توزیع گرما یکنواخت باشد. محل لوله‌ها بستگی به نوع محصول، نیاز حرارتی، طول لوله مورد نیاز و روش قرار دادن لوله‌ها دارد. وقتی لوله‌های گرم کننده در دیوار جانبی قرار داده شوند، هوای گرم به سمت سقف گلخانه بالا می‌رود و در نزدیکی سقف این هوای گرم با هوای گرم شده از طرف دیگر برخورد میکند و هوای سرد نیز به سمت کف گلخانه حرکت کرده و موجب سردی گیاهان در آن قسمت می شود و قسمتی از آن به طرف لوله آب گرم حرکت و مجددا گرم می شود. برای جلوگیری از هدر رفت فضای مفید گلخانه، لوله‌ها را روی هم و با فاصله در امتداد طول با عرض گلخانه قرار داده می شوند. بیشترین بازدهی حرارتی وقتی حاصل می شود که هوای آزاد اطراف لوله‌ها دارای جریان باشد. به طور کلی جریان هوا روی لوله‌های بالایی کاهش می‌یابد و برای حل این مشکل باید تعداد لوله‌های مورد استفاده را افزایش داد. قرار دادن لوله‌ها در زیر سکوها نیز باعث کاهش جریان هوا در اطراف لوله‌ها می شود. برای اطمینان از حرارت کافی در اطراف گلخانه باید بیش از 25 درصد لوله‌ها در دیوارهای جانبی یا انتهایی قرار داده شوند. به طور کلی لوله‌های فنری را در دیوارهای جانبی یا انتهایی و لوله‌های صاف را در بالای گیاهان قرار می‌دهند.
ب- توزیع مکانیکی
1- روش جریان افقی:
در روش جریان هوای افقی، پنکه‌هایی با قطر 60-40 سانتیمتر بین سطح گیاهان و سقف گلخانه قرار می‌گیرند. فاصله پنکه‌ها از هم 5/1- 2/1 متر و فاصله آنها از دیوار جانبی گلخانه یک چهارم عرض گلخانه میباشد. در این حالت پنکه‌های هر طرف گلخانه هوای گرم را به طرف دیگر گلخانه هدایت میکنند تا جریان مداوم گرما در هر دو سمت گلخانه وجود داشته باشد. بهتر است پنکه‌ها 15-10 درجه به سمت مرکز و کمی به سمت پایین گلخانه نصب شوند تا چرخش هوا در گلخانه مطلوب باشد. پنکه‌ها باید مداوم کار کنند.
2- روش پخش حرارت با کانال‌های پلاستیکی:
این روش در توزیع گرما در گلخانه‌های بزرگ تجاری مناسب میباشد. در این روش حرارت توسط بخاری که در اطراف پنکه قرار دارد ایجاد می شود و از طریق پنکه وارد کانال پلاستیکی سوراخ‌دار می شود. این کانال بوسیله لوله گالوانیزه به پنکه متصل و در طول سقف گلخانه کشیده می شود. قطر کانال پلاستیکی 75-60-45 سانتیمتر و قطر سوراخ‌ها 6-4 سانتیمتر و فاصله سوراخ‌ها 50 سانتیمتر است. در مناطق سردسیر که ممکن است گرمای کافی به کف گلخانه نرسد، میتوان کانال‌های پلاستیکی به قطر 30 سانتیمتر را در امتداد طول گلخانه نزدیک دیوار و روی زمین نصب نمود. در این صورت مولدهای حرارتی ممکن است هم سطح کانال‌ها یا در قسمت فوقانی قرار داده شوند. گاهی گرمای زیاد خارج شده از سوراخ‌ها باعث سوختگی گیاهان مجاور سوراخ می شود. در این صورت بهتر است کانال‌ها از گیاهان فاصله کافی داشته باشند.
به منظور تنظیم اتوماتیک بخاری از ترموستات استفاده می شود که با قرار دادن ترموستات روی دمای خاصی بخاری روشن و پس از رسیدن به آن دما خاموش می شود. محل قرار دادن ترموستات مکانی است که متوسط دمای گلخانه را نشان میدهد و ارتفاع محل قرار گرفتن ترموستات نیز مکانی است که نقاط رویشی گیاهان قرار دارند. معمولا ترموستات را در جعبه‌هایی با رنگ سفید با جنس آلومینیوم قرار می‌دهند و یک پنکه کوچک در یک طرف جعبه قرار دارد که جریان هوا را در اطراف ترموستات برقرار می‌نماید.
پرده‌های محافظ
جنس این پردهها از پلیاتیلن، ورقه پلی‌استر، ورقه پلی‌استر پوشیده از آلومینیوم است. این پردهها بین گیاه و سقف و دیوار قرار می‌گیرند و منجر به کاهش حدود 30 درصد از دست رفتن گرما در زمستان می شوند. ورقه پلی‌استر نسبت به پلیاتیلن مانع بهتری در جهت خروج پرتوهای حرارتی است. این پردهها می توانند در کل پاییز و زمستان به کار برده شوند و یا هر روز عصر کشیده شده و صبح روز بعد جمع شوند. پرده‌های موقتی می توانند اتوماتیک و یا نیمه اتوماتیک باشند. اغلب پردهها به منظور هدایت گرما در شب یک سطح آلومینیومی داشته تا پرتوهای گرمایی را به سمت درون گلخانه هدایت کرده و از خروج آن جلوگیری کنند. پرده‌های محافظ از انتقال گرما به روش همرفت جلوگیری کرده و هوای گرم را در اطراف گیاه و دور از پوشش نگه می‌دارند این پردهها در شب‌های زمستان باعث حفظ گرما شده و در تابستان نیز با جلوگیری از ورود پرتوهای خورشید در روزهای آفتابی، باعث کاهش انرژی مورد نیاز برای خنک کردن گلخانه می شوند و در صورت استفاده از پرده‌های سیاه‌رنگ و جلوگیری کامل از نور در تابستان باعث کوتاه شدن طول روز می‌گردند. یکی از معایب این پرده‌های محافظ کاهش دمای پوشش گلخانه در فصل زمستان میباشد به طوری که میزان ذوب برف را کاهش داده و باعث افزایش خطر فرو ریختن گلخانه در اثر سنگینی برف می شوند بنابراین در استفاده از این پردهها در فصل زمستان باید دقت شود. برداشتن پردهها در اوایل صبح منجر به هجوم هوای سرد بالای پرده شده و گیاهان دچار شوک سرمایی می شوند. برای حل این مشکل باید از چندین پرده استفاده کرده و بتدریج پردهها کنار زده شوند.
منابع:
حسندخت، محمدرضا. مدیریت گلخانه، چاپ سوم، انتشارات سلسله، 1387
خلیقی، احمد. پرورش گیاهان زینتی ایران، چاپ نهم، چاپخانه فرهنگ معاصر، 1384
خوشخوی، مرتضی، گیاه‌افزایی(ازدیاد نباتات)، جلد اول. چاپ ششم، انتشارات دانشگاه شیراز، 1384
خوشخوی، مرتضی. اصول باغبانی، چاپ یازدهم، انتشارات دانشگاه شیراز، 1381
