پایگاه دانش

چرا خاک سله می بندد؟

هنگامی که قطره های ناشی از باران یا آبیاری سطحی به سطح خاک های سنگین – که درصد رس در آن ها زیاد است -  برخورد می کنند، دانه های خاک متلاشی می شوند و ارتباط بین ذرات خاک از بین می رود و در نتیجه ذرات رس آزاد می شوند. این ذرات رس آزاد شده، در قسمت سطحی خاک نشست می کنند و به یکدیگر می چسبند و لایه ای را تشکیل می دهند که سله نامیده می شود ( شکل 1)

 

شکل 1

 ذرات رس آزاد شده در اثر جذب آب متورم شده و منافذ خاک را می بندند و به این ترتیب نفوذپذیری خاک کاهش می یابد.هنگامی که خاک به طور متوالی تر و خشک می گردد، ذرات رس مجددا به یکدیگر می چسبند و به صورت قطعاتی شبیه پازل با اشکال گوناگون کنار یکدیگر قرار می گیرند. به طور کلی تر و خشک شدن متوالی خاک موجب افزایش ضخامت سله می گردد.

 

چه عواملی  سله بستن خاک را تشدید می کنند؟

از جمله عوامل تشدید کننده سله بستن خاک می توان به این موارد اشاره نمود : کمبود مواد آلی ،جایگزین شدن سدیم به جای پتاسیم و زیاد شدن درصد ذرات رس منبسط شونده. کمبود مواد آلی موجب می شود که خاک در مقابل فشار آب مقاومت چندانی نداشته باشد و به راحتی متلاشی گردد. همچنین  قرار گرفتن سدیم در بین ذرات رس موجب می گردد که خاک با کم ترین فشار متلاشی گردد.

سله بستن خاک چه آسیبی به مزارع می زند؟

سله پس از تشکیل شدن بسیار سخت می شود و مانع بزرگی برای جریان یافتن آب و هوا به داخل خاک و همچنین خروج جوانه ها و سبز شدن بذر می گردد تا جایی که در بیشتر اوقات جوانه ها به طور افقی زیر سله رشد می کنند تا بتوانند از میان شکاف های سله راهی به بیرون پیدا کنند.

شکل 2

سله در اثر خشک شدن چروکیده شده و ترک می خورد و مقدار زیادی رطوبت از بین شکاف های آن تبخیر می شود و به این ترتیب رطوبت زیادی از خاک هدر می رود. تراکم خاک در سله موجب می شود که شکاف های باریک و گاهی اوقات ضخیمی در آن تشکیل شود و این موضوع سبب افزایش تبخیر از سله های مرطوب می گردد. مرطوب نگه داشتن سله موجب منبسط شدن آن می شود و در این حالت فاصله بین ذرات رس با آب پر می گردد. به همین دلیل نفوذ پذیری سله های خیس در مقابل ورود آب تا حدود 200 برابر سله خشک کاهش می یابد که این رویداد می تواند مشکلاتی برای آبیاری به وجود آورد ، تهویه خاک را با مشکلاتی مواجه سازد و شرایط مناسبی برای فرسایش خاک فرآهم سازد. همچنین باید توجه داشت که مرطوب نگهداشتن سله اگرچه می تواند مقاومت خاک در مقابل خروج جوانه ها را کاهش دهد ولی ممکن است بذرها را با کمبود اکسیژن مواجه سازد.

برای  سله شکنی چه باید کرد؟

بهترین راه برای کاهش سله بستن خاک، افزایش مواد آلی در خاک می باشد. خاک دانه هایی که به مقدار کافی ماده آلی داشته باشند، در مقابل فشار ناشی از آب مقاومت زیادی دارند و به سادگی متلاشی نمی شوند. وقتی خاک سله می بندد، باید اقدام به سله شکنی نمود. سله شکنی را می توان با دست و به کمک کارگر یا به کمک ماشین آلات کشاورزی انجام داد. امتیازی که کارگر دارد آن است که علاوه بر سله شکنی بین خطوط کشت، روی خطوط کشت را نیز سله شکنی می کند و همچنین همزمان با سله شکنی ، عمل وجین کردن و تُنُک کردن را نیز انجام می دهد. سله شکنی در مزارع بزرگ به کمک کارگر هزینه بر است و بهتر است به کمک ماشین آلات کشاورزی مانند کولتیواتور انجام شود( شکل 3).

شکل3

 

 

 

 

 

لطفا دانش و تجربه خود در این مورد را به اشتراک بگذارید

لطفا پیش از ایجاد مطلب جدید موارد زیر را به دقت مطالعه نمایید:
پایگاه دانش این وب سایت محلی برای تبادل دانش و تجربه و بیان راهکارهایی برای ارتقای صنعت کشاورزی است. هنگام درج مطلب به نکات زیر توجه بفرمایید:
۱. برای درج عکس به داخل متن ، عکس را از گوشی یا کامپیوتر کپی نموده و در پنجره ویرایشگر سایت ، paste نمایید.
۲. در صورت نیاز ، مطلبی که ارسال می کنید را ویرایش کنید تا ابعاد عکس ها و اندازه و رنگ فونت ها ، هماهنگ با دیگر مطالب وب سایت بشود.
برچسب مناسب متن را از بین برچسب های تعریف شده انتخاب کنید و اگر مطلب شما نیاز به برچسب جدیدی داشت، مطلب را درج کنید و برچسب پیشنهادی را از بخش تماس با ما به مدیریت وب سایت اطلاع بدهید تا به لیست برچسب ها افزوده گردد.

فایل با فرمت های ( 'gif','jpg','png', 'jpeg', 'pdf', 'mp4', 'mkv' ) قابل آپلود می باشد.
فایل های پیوست:

نظر
آخرین نظر